ÖZEL GÜNLER

Bu haftaki yazımı özel günler üzerine yazmak istedim. Peki neden bazı günlere anlamlar atfedilir? Takvime beraber bir göz atalım.. Anneler günü, sevgililer günü,sizin veya sevgilinizin doğum günü, evlilik yıldönümü,ilk çıktığınızın günün yıldönümü,ilk öptüğünüz günün yıl dönümü, ilk sevişme, ilk çocuk 2 çocuk….. vs .vs..
Ekonomistler, bu gün olaylarını daha çok ticari kazanç ve ekonomik hareketlilik açısından değerlendirmekte iken, sosyologlar, toplumsal yaşamın anlamının azalması, psikologlar ise insanın kendini önemli hissetmesinin isteği olarak yorumlamaktadırlar.
Toplumumuza baktığımız zaman son on yıl içinde özel günlerin kutlanması ve gündeme alınmasında ciddi bir artış var. Eskiden doğum ve anneler günü en baskın günler iken,şimdi yukarıda saydığım günler ve daha sayamadığım ve aklıma gelmeyen günler kutlanmaktadır.Çünkü biz toplum olarak eğlenceye düşkünüz aslında. Tabi eğlence sadece saz-söz değil ama, bizde eğlence şarkı,türkü halay dans ve göbektir.İşin içinde bir de pahalı hediyeler olursa artık özel gün “çok özel gün” oluverir.
Biz erkekler bu özel günlerden pek haz almayız. Aslında alırız da hediye almaktan pek haz almayız. Hani bir de kafamızda şu düşünce vardır.Karşıdakine verdiğimiz değer ; acaba aldığımız hediyenin fiyatıyla mı endeksli? Bu aslında TV de maç izleyen biz erkeklerin, “çok bağırırsam takımım kazanabilir” saçmalığına benziyor gibi. Tabi erkeğin bu düşüncesinin altında biraz da kadının tepkisi ve tavrı yatar ki bu da erkekteki gizli kaygı (korku da olabilir ) dır.
Özel günler, denildiğinde zihnimizde oturmuş kalıplardan dolayı daha çok hediye ile çağrışım yaratması materyalist yaklaşımların toplumda yükselmesinin göstergesidir. Oysa hediye alınmasının yanında yeni güncel yöntemler de oluşmuştur.Yeni dönem kutlama şekli sms dir. Artık hızlı en ucuz iletişim kısa mesaj ile kendimizi zor duruma bırakmaktan kurtarabiliriz. Hatta kayıtlı öğelerde, kayıtlı bir doğum günü, bayram ve yeni yıl mesajı olursa mesaj yazmak derdinden de kurtulmuş oluruz.
Özel günlerin kutlanmasının ötesinde bir de hatırlanamama sendromu ve yaratıcılığı meşhurdur. Bir kişi için en zor an özel günün unutulması iken, en üretken an ise yine uygun bir açıklama ( yalan-bahane) bulmaktır. Genelde biz erkekler bu konuda çok unutkan iken artık yüksek maliyetlerden dolayı unutmamayı öğrendik. Çünkü unuttuğunuz zaman gönlünü almak için yapacağınız harcama artmaktadır.Bu nedenle telefonlarımızın hatırlatmalarını kullanmaktayız. Hatta şuan bu yazıyı okuduktan sonra (izin alarak) eşinizin telinin hatırlatmalarına bir göz atmanızı öneririm.
Hediye almak ve vermek Osmanlılarla değil Sümerler ve Araplarla başlamıştır teknoloji geliştikçe ,globalleşme ile toplumlar ve kültürler iç içe girer , bir birlerini tanırlar.böylece toplumlar birbirlerini tanıyıp kültür alış verişinde bulunurlar her toplumun gelenekleri o toplumdan çıkıp diğer toplumları etkiler.Böylece özel günlerin sayısı ve çeşidi artmıştır kimi günler saçma olabilir.Anlamsız gelebilir. Hediyeleşme, sosyolojik olarak bakıldığında , Osmanlı döneminden beri süregelen bir adettir. Osmanlı padişahları ziyaretlerde hediyeler alır, hediyeler verirlerdi. Günümüzde de özel günlerde,mutlu anlarda,anı pekiştirmek, ve sembolleştirmek adına çeşitli metalar kullanılmaktadır.
Hediyenin kişiler arası iletişimi arttırdığı olumlu etkilediği kaçınılmaz bir gerçek. Fakat insanları arası kurallar konulursa hediyesiz kutlamalar da mümkün. Hediyesiz kutlamalar,ilişkilerde oluşturulan ortak hukuk ve duygusal köprülerle olur.
Peki hediye almanın anlamı ?
Bizi önemli kılar,
Değerli olduğumuzu bize hissettirir,
Alınan hediyenin niteliği ile karşıdaki kişinin bizi tanıması hakkında fikir sahibi eder,
Hediye alan kişi, sizin ihtiyacınızı keşfeder,
Alınan hediye,karşıdaki kişinin sizinle ilgili yorumunu ve tanımlamasını içerir,
Aldığınız hediye, karşıdakine düşünce ve duygularınızı aktarır,
Aldığınız hediye ile karşıdakine,fedakarlığınızı gösterir,
Aldığınız hediye ile günü kurtarırsınız,
Aldığınız hediye ile ortama ayak uydurursunuz,
Aldığınız hediye ile sosyal statünüzü simgelersiniz,

Sonuç olarak hediye kültürü gerek sosyal gerekse psikolojik anlamlar taşımaktadır. Bu açıdan bakıldığında sosyal psikolojinin de temel alanına girmektedir.Hediyeni psikolojik tatmin ve etkisi ötesinde sosyal statü,sınıf ve gücün de bir göstergesi olabilmektedir.

Serhat YABANCI